انواع قهوه چیست : همه‌ی شما دانه‌های قهوه را دیده‌اید، اما احتمالا درباره‌ی درخت آن اطلاعات کافی ندارید، به جز افرادی که مسئول پرورش درختان قهوه هستند. در واقع دانه‌های قهوه همان دانه‌ی داخل میوه است که به آن گیلاس قهوه گفته می‌شود. دانه‌های قهوه را از گیلاس قهوه جدا می‌کنند، یکی از روش‌ها این است که گیلاس قهوه را کاملا خشک کرده و سپس دانه‌ها را از آن خارج می‌کنند. درخت قهوه حدودا ده متر ارتفاع دارد و دارای برگ‌های سبز تیره رنگ است. حدودا هر سال یکبار میوه داده و عمر این درختان از ٢٠ تا ٣٠ سال می‌باشد. قهوه انواع مختلفی دارد که در این مقاله با انواع قهوه ها بیشتر آشنا می‌شویم.
در حالت کلی چند نوع قهوه داریم ؟
برای آشنایی با انواع قهوه در نظر بگیرید که در حالت کلی دو نوع دانه قهوه به اسم عربیکا و روبوستا وجود دارد.
دانه قهوه عربیکا از پر طرفدارترین انواع قهوه است و بیشترین تولیدی قهوه در دنیا را به خود اختصاص داده است. قهوه عربیکا گیاهی است که بیشتر در مناطق کوهستانی رشد می‌کند. در حالت معمول درخت این قهوه ارتفاع ٩ تا ١٢ متر دارد اما درختانی که برای مصرف تجاری می‌کارند ارتفاعشان ۴-۵ متر است زیرا برداشت محصول خیلی راحت‌تر می‌شود.
قهوه روبوستا نوع دیگر قهوهی مصرفی می‌باشد که حدود ٣٠ تا ۴٠ درصد از قهوه سراسر دنیا را پوشش می‌دهد. درختان این نوع قهوه در ارتفاع کمتری از سطح دریا رشد می‌کنند حدودا ٨٠٠ متر ارتفاع از سطح دریا. ارتفاع این درختان به ١٢ متر نیز می‌رسد و برای برداشت محصول باید از نردبان استفاده کرد. حال به تفاوت‌های قهوه عربیکا و روبوستا می‌پردازیم. این دو نوع قهوه از لحاظ ظاهری کمی متفاوت هستند به طوریکه دانه‌های قهوه عربیکا تخت و صاف هستند و نسبت به قهوه روبوستا حالت بیضی‌تری دارند و خط وسط دانه قهوه دارای انحنا است.
دانه‌های قهوه روبوستا کوچک‌تر و گرد‌تر از عربیکا هستند و خطی که وسط دانه است حالت صاف دارد و انحنا ندارد. از نظر قیمت نیز این دو نوع قهوه متفاوت هستند به طوریکه قهوه عربیکا در مقایسه با انواع قهوه قیمت بیشتری دارد. قهوه عربیکا دارای کافئین کمتری نسبت به روبوستا می‌باشد و تلخی آن نیز کمتر است.
اسیدیته قهوهی عربیکا بیشتر از قهوه روبوستا است، در واقع منظور از اسیدیته، همان میزان ترشی قهوه است که با اسید قهوه تفاوت دارد. در واقع اسید قهوه همان PH قهوه می‌باشد. قهوه حاوی اسید‌های مختلفی از جمله اسید سیتریک، اسید کلروژنیک، اسید استیک، اسید مالیک و اسید فسفریک می‌باشد. البته اسید موجود در قهوه موجب بروز بیماری های مثل رفلاکس معده و غیره می‌شود که با افزودن کلسیم می‌توان اسیدی بودن آن را کاهش داد. البته آسیاب کردن قهوه تاثیر زیادی در اسیدی بودن آن دارد و قهوه‌هایی که بیشتر آسیاب شده‌اند خاصیت اسیدی بیشتری دارند. برای مثال قهوهی فرانسه‌ای که با دستگاه درست می‌شود، در مقایسه با قهوه‌ای که با فرنچ پرس تهیه شده خاصیت اسیدی بیشتری دارد.
طرز تهیه انواع قهوه
در این مقاله با انواع قهوه بیشتر آشنا می‌شویم. در حالت کلی دو نوع قهوه وجود دارد که به آن پرداختیم حال می‌خواهیم بدانیم چند نوع قهوه با طرز تهیه مختلف وجود دارد که عبارتند از:
⇐ قهوه ترک
این قهوه مانند اسمش در کشور ترکیه و هم چنین کشورهای خاورمیانه استفاده می‌شود و از زمان عثمانی در کشور ترکیه رواج پیدا کرد. تفاوت قهوه ترک با سایر قهوه‌ها در این است که پودر قهوه به همان شکل استفاده می‌شود و از فیلتری عبور نکرده و به همین دلیل از آن برای گرفتن فال قهوه نیز استفاده می‌کنند زیرا پودر قهوه انتهای فنجان ته نشین می‌شود. معمولا قهوه ترک را در ظرف مخصوصی به نام جذوه یا ایبریک تهیه می‌کنند و معمولا از جنس مس است. قهوه ترک از کافئین بیشتری برخوردار است و برای کسانی که میخواهند کافئین مصرف کنند گزینه خوبی می‌باشد.
قهوه ترک خواص قابل توجهی نسبت به انواع قهوه ها دارد. برای مثال تحقیقات ثابت کرده که می‌توان احتمال ابتلا به سرطان روده‌ی بزرگ را با مصرف دو فنجان قهوه در روز کاهش داد. همچنین قهوه در درمان افسردگی نیز موثر بوده و مصرف قهوه ترک ضرری برای سلامتی ندارد زیرا کافئین آن براحتی از بدن خارج می‌شود و خاصیت آرام بخشی دارد. هم چنین این نوع قهوه درصد ابتلا به سرطان پانکراس و سرطان سینه را کاهش می‌دهد. از دیگر خواص قهوه ترک این است که ریسک ابتلا به دیابت نوع دوم را کاهش می‌دهد.
⇐ قهوه فرانسه (فیلتری)
از دیگر انواع قهوه ، قهوه فرانسه می‌باشد که برعکس اسمش برزیلی است و به این دلیل نامگذاری شده که مخترع آن در فرانسه آن را درست کرده است. در واقع قهوه فرانسه به طور کاملا آسیاب می‌شود و با آب جوش آن را به حالت دمی درست می‌کنند. نوشیدن این نوع قهوه هم با شیر و هم بدون شیر رایج است. رنگ قهوه فرانسه، قهوه‌ای تیره است و ظاهر آن مانند دانه های شکر می‌باشد. معمولا قهوه فرانسه را در لیوان‌های بزرگ سرو کرده زیرا حالت رقیق دارد. قهوه فرانسه نسبت به انواع دیگر قهوه کافئین کمتری دارد اما چون در لیوان‌های بزرگ سرو می‌شود مثلا در مقایسه به یک فنجان اسپرسو به همان اندازه کافئین دارد.
البته کافئین موجود در قهوه به دانه‌ی آن نیز بستگی دارد و اگر درصد روبوستای قهوه بیشتر باشد، کافئین بیشتری دارد. قهوه فرانسه در اروپا و آمریکا پرطرفدار می‌باشد و بیشتر در وعده صبحانه مصرف می‌کنند. این نوع قهوه برعکس قهوه ترک که درشت آسیاب می‌شد، به صورت ریز آسیاب می‌شود و با دستگاه مخصوص فرنچ پرس تهیه می‌شود، و قهوه از فیلتر توری دستگاه فرنچ پرس عبور کرده و بدون عصاره مصرف می‌شود. از این قهوه می‌توان برای پذیرایی استفاده کرد زیرا در زمان بیشتری سرد و کهنه می‌شود.
⇐ قهوه دمی
قهوه دمی یکی دیگر از انواع قهوه است که معمولا روی یک فیلتر کاغذی قرار گرفته و با ریختن آب داغ روی آن تهیه می‌شود. معمولا دم کردن قهوه به صورت فیلتری و به کمک دستگاه‌های قهوه ساز انجام می‌شود. در این نوع قهوه دانه ها مانند قهوه فرانسه هست و درشت آسیاب شده.
⇐ انواع قهوه ها بر پایه‌ی اسپرسو
معمولا قهوه‌هایی که در کافه‌ها تهیه می‌شوند بر پایه اسپرسو هستند. در ادامه آشنایی با انواع قهوه ها بر پایه‌ی اسپرسو را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
֎ اسپرسو
از معروفترین انواع قهوه ، اسپرسو می‌باشد و انواع مختلفی از قهوه‌ها نیز بر پایه اسپرسو تهیه می‌شوند. اسپرسو به صورت غلیظ و داخل فنجان‌های کوچک سرو می‌شود. برای درست کردن قهوه اسپرسو از دستگاه موکاپات استفاده می‌شود. اسپرسو در مقایسه با قهوه‌های دیگر تلخ تر است و به عنوان تلخ ترین نوع قهوه شناخته می‌شود و همچنین نسبت به همه انواع قهوه کافئین بیشتری دارد. قهوه اسپرسو معمولا با شیر داغ و فوم شیر ترکیب می‌شود که از این ترکیب لاته و کاپوچینو تهیه می‌شود.
روش درست کردن اسپرسو با موکاپات به این صورت است که ابتدا باید آسیاب قهوه، مدیوم باشد. حال آب جوش را درون مخزن موکاپات میریزیم و فیلتر را روی مخزن گذاشته و قهوه را روی آن میریزیم اما به این نکته توجه داشته باشید که قهوه را داخل فیلتر فشرده نکنید. حال پارچ آن را بگذارید و آن را روی شعله قرار دهید و زمانیکه قهوه از لوله پارچ خارج شد اسپرسو شما آماده است.
اگر میخواهید می‌توانید شکر به آن اضافه کنید. اگر شیر گرم به آن اضافه شود نوشیدنی حاصل لاته می‌شود. روش تهیه اسپرسو با دستگاه اسپرسو ساز به این شکل است که ابتدا قسمت مخزن دستگاه را از آب پر می‌کنیم سپس پودر قهوه را در قسمت پرتافیلر دستگاه ریخته و با تمپر پودر را فشرده می‌کنیم، سپس دستگاه را روشن کرده و منتظر می‌مانیم قهوه از دستگاه خارج شود.
֎ دبل اسپرسو
تفاوت دبل اسپرسو با سینگل اسپرسو این است که در دبل اسپرسو از دو شات اسپرسو درست شده یعنی دو شات اسپرسو در یک فنجان.
֎ اسپرسو لانگو
این نوع اسپرسو که نامش ایتالیایی است، یک شات اسپرسو است که در هنگام عصاره گیری آن زمان بیشتری صرف می‌شود و با حجم بیشتری از آب عصاره گیری می‌شود.
֎ قهوه آمریکانو
یکی دیگر از انواع قهوه آمریکانو می‌باشد که این نوع قهوه از اضافه کردن آب داغ به قهوه اسپرسو تهیه می‌شود. برای اولین بار این قهوه توسط یک سرباز آمریکایی و در دوران جنگ جهانی دوم تهیه شد. در واقع ویژگی اصلی این قهوه این است که غلظت آن کمتر از اسپرسو است اما عطر و طعم اسپرسو را دارد و برای کسانی که قهوه غلیظ دوست ندارند گزینه مناسبی است.
֎ کافه لاته
کافه لاته یک عبارت ایتالیایی است که از caffe به معنای قهوه و latte به معنی شیر گفته تشکیل شده است. کافه لاته از ترکیب اسپرسو و شیر تهیه می‌شود و از محبوب ترین انواع قهوه اسپرسو می‌باشد. از یک شات اسپرسو و بخار شیر درست می‌شود و با کف روی آن سرو می‌شود و اکثر باریستا ها اشکال مختلف را به وسیله شیر بخار داده شده روی قهوه ایجاد می‌کنند که به این هنر لاته آرت می‌گویند.
֎ کاپوچینو
این نوع قهوه معمولا پرطرفدارترین نوع قهوه در دنیا است، کاپوچینو نوشیدنی گرم ایتالیایی وبر پایه اسپرسو می‌باشد. کاپوچینو را می‌توان به روش های مختلف تهیه کرد برای مثل در ایتالیا با دبل اسپرسو و فوم شیر ترکیب می‌شود. ابتدا یک شات اسپرسو ریخته می‌شود سپس یک لایه شیر بخار داده شده اضافه می‌کنیم و سپس یک لایه شیر کف دار روی آن اضافه می‌شود در آخر با پودر کاکائو آن را تزئین می‌کنیم. در ایتالیا کاپوچینو را به صورت سنتی و هنگام صبحانه مصرف می‌کنند.
֎ قهوه ماکیاتو
از انواع دیگر قهوه ماکیاتو است که دو مدل ماکیاتو وجود دارد، اسپرسو ماکیاتو و لاته ماکیاتو. تنها تفاوت آن ها در مقدار شیری است که دارند و لاته ماکیاتو شیر بیشتری دارد. قهوه اسپرسو ماکیاتو به معنی اسپرسو به همراه لکه شیر است برای افرادی که اسپرسو با طعم ملایم تر دوست دارند و از طرفی مانند کاپوچینو شیر آن زیاد نیست. قهوه لاته ماکیاتو هم از ترکیب فوم شیر و شیر فوم گرفته شده تهیه شده با این تفاوت که شیر بیشتری دارد.
֎ فلت لایت
از دیگر انواع قهوه ، قهوه فلت لایت می‌باشد که در کشورهای نیوزیلند و استرالیا بسیار محبوب است.
قهوه فلت لایت بیشتر مانند کاپوچینو است اما روی آن شکلات و فوم شیر ندارد. به این شکل تهیه می‌شود که یک شات اسپرسو را اضافه می‌کنند و شیر بدون هیچ کفی به آن افزوده می‌شود.
֎ قهوه موکا (موکاچینو)
قهوه موکا تقریبا همان کافه لاته است با این تفاوت که حاوی شکلات است. کافه موکا حاوی اسپرسو و شکلات داغ است و هم چنین روی آن با لایه‌ای شیر و یا خامه سرو می‌شود. قهوه موکا با شکلات سفید نیز تهیه می‌شود که رنگ آن سفید است. برای افرادی که طعم تلخ قهوه را دوست ندارند موکا انتخاب خوبی است زیرا مانند اسپرسو تلخ نیست و به دلیل شکلاتی که دارد بسیار خوش طعم است.
֎ قهوه آفوگاتو
آفوگاتو جزء انواع قهوه محسوب نمی‌شود، در واقع یک شات اسپرسو است که روی دسر یا انواع بستنی ریخته می‌شود. ترکیب اسپرسو روی دسر های شیرین و بستنی طعم خوبی را ایجاد کرده و لذیذ می‌شود.
֎ کورتادو
از انواع دیگر قهوه، کورتادو است که از ترکیب اسپرسو و شیر به میزان یکسان تهیه شده است که اسیدیته قهوه را کاهش می‌دهد، کلمه کورتادو از یک کلمه اسپانیایی گرفته شده و به معنی برش است و به معنای رقیق کردن می‌باشد. مواد مورد نیاز برای تهیه‌ی این قهوه، دبل اسپرسو ( دو شات اسپرسو )، شیر جوشیده شده، سیروپ وانیلی و در برخی از آن ها نیز سیروپ عسلی می‌باشد.
֎ قهوه فوری
این نوع قهوه را تقریبا همه می‌شناسند و روش مصرف آن این است که پودر را با آب جوش مخلوط کرده و میل می‌کنید اما این نوع قهوه اغلب بی کیفیت تولید شده و برای مصرف روزانه مفید نمی‌باشد.
֎ اسپرسو کن پانا
از انواع دیگری از قهوه بر پایه‌ی اسپرسو، کن پانا است که معمولا یک شات یا دو شات اسپرسو است و روی آن خامه فرم گرفته شده دارد. کلمه کن پانا ایتالیایی است و به معنای اسپرسو با خامه می‌باشد.
سخن آخر
در این مقاله از سری مقالات بازرگانی وزیری با انواع قهوه آشنا شدیم، افرادی که میخواهند قهوه مصرف کنند و میخواهند بدانند کدام قهوه بهتر است، باید به این نکته توجه کنند که برای چه دلیلی قهوه مصرف می‌کنند، به عنوان مثال افرادی که نیاز به کافئین بیشتری دارند و میخواهند کافئین مصرف کنند اسپرسو برای آن‌ها بهترین انتخاب است و افرادی که هر روز قهوه مصرف می‌کنند و طعم ملایم دوست دارند از قهوه فرانسه استفاده می‌کنند. و افرادی که به دنبال طعم‌های قدیمی هستند بیشتر قهوه ترک مصرف می‌کنند. در آخر اگر قهوه را شب مصرف می‌کنید سعی کنید قهوه دارای کافئین کمتر بنوشید.